Moja przestrzeń: sierpnia 2024

niedziela, 18 sierpnia 2024

Pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim – piękny neogotyk i XIX wieczna nowoczesność.

Jedziemy do Marianny! Tak mówiłyśmy z Olą, planując nasz kolejny wspólny wyjazd. Nie do Kamieńca Ząbkowickiego, nie do Pałacu Marianny Orańskiej, ale do Marianny jakby była naszą dobrą znajomą. Nie znałyśmy jej historii, ale przeczuwałyśmy, że to kobieta niezwykła, którą chciałoby się bliżej poznać, chociaż żyła wiele lat temu, w zupełnie innych czasach.

Trzecia wyjątkowa kobieta, której historia łączy się z miejscem, które zwiedzałam. Pierwszą była Dorota de Talleyrand-Perigord – księżna mieszkająca, w Zatoniu (obecnie dzielnica Zielonej Góry) i w Żaganiu. Druga dama to hrabina Fryderyka von Reden właścicielka Bukowca. Obie panie żyły na przełomie XVII i XIX wieku. Marianna była trochę młodsza, urodziła się i zmarła w XIX wieku. Warto poczytać o tych kobietach.

Z biletem wykupionym na godzinę zwiedzania poszłyśmy z Olą piękną aleją do pałacu. Prowadziła stopniowo coraz wyżej na wzgórze. Jak podczas spektaklu odkrywała coraz piękniejsze widoki na rezydencję i otaczający ją park. Był to z pewnością efekt zamierzony. Budowę pałacu i parku Marianna powierzyła dwóm mistrzom: architektowi Karlowi Schinkelowi i Peterowi Lenne ogrodnikowi i architektowi krajobrazu. Mijałyśmy schody i fontannę w remoncie, niedługo będzie można zobaczyć je w pełnej okazałości. Po chwili weszłam do pałacu – wejściem dla służby. Przechodząc przez kolejne kondygnacje poznawałam historię budowy pałacu oraz niełatwe życie jego właścicielki i całej jej rodziny. Miejsce od początku oczarowało mnie. Wpatrywałam się w piękne sklepienia, okna, wieżyczki i balustrady. Widziałam okno, przez które Marianna wchodziła do rezydencji, przestrzegając nałożonego na nią zakazu. Czas nie był dla pałacu łaskawy, na szczęście powoli odzyskuje swój blask.

Ogromny park kusił, jednak wybrałyśmy mały spacer wokół pałacowego stawu i obejrzałyśmy Dom Rządcy pełniący dawniej funkcję maszynowni. Parowe urządzenia zaopatrywały pałac w ciepłą wodę, która go ogrzewała, zasilały też ogromne fontanny. W czasach Marianny Orańskiej były to bardzo nowoczesne rozwiązania.

Kamieniec Ząbkowicki to nie tylko pałac i park. Można tam również zwiedzić zespół klasztorny oo. cystersów oraz kościół parafialny z pięknym drewnianym ołtarzem. Jeszcze dużo równie pięknych miejsc mam na liście do zwiedzania, a Kamieniec Ząbkowicki tak mnie zauroczył, że na pewno tu wrócę.

niedziela, 11 sierpnia 2024

Kraków – turystycznie i duchowo cz. 2

Drugi dzień zwiedzania Krakowa, podobnie jak pierwszy, miał być spontaniczną wędrówką za cieniem. Jednak moją spontaniczność zakłóciła książka, którą wieczorem wzięłam do ręki. Jej bohaterem był obraz przedstawiający Jezusa „Ecce Homo”(Oto Człowiek), namalowany przez niezwykłego człowieka św. Brata Alberta – Adama Chmielowskiego. Dzieło to można obejrzeć w jednym z krakowskich kościołów: Sanktuarium Ecce Homo. I właśnie tam pojechałam po śniadaniu. Kościół został zbudowany w latach 80 XX wieku. Po baroku, gotyku przyszedł czas na architekturę współczesną, styl postmodernistyczny. Ale przecież nie styl budowli mnie tam zwabił. W ołtarzu kościoła umieszczono dzieło św. Brata Alberta, które chciałam zobaczyć. Wpatrywałam się w ten przejmujący obraz. Ecce homo – oto człowiek – przede wszystkim Człowiek! Jak dostrzec Człowieka w każdej napotkanej osobie, nawet tej, z którą nam „jakoś nie po drodze”? Oto jest pytanie! O tym i o malarstwie Brata Alberta rozmawiałam chwilkę z jedną z sióstr albertynek. Myślę, że dobre rozmowy i ważne miejsca zostawiają swój ślad, może zamyślenie, ale nie powodują przygnębienia. Opuściłam sanktuarium, wsiadłam do pierwszego autobusu, który nadjechał i po chwili kontynuowałam moją wędrówkę za cieniem. Na jednym z domów był mural – niesamowite, że przetrwał do dzisiaj – reklamował szminki Miraculum. Kto je pamięta? Idąc dalej rozpoznawałam znane budynki: Teatr im. Juliusza Słowackiego, Barbakan i znowu Stary Rynek, lecz z innej strony. Szukałam ładnego miejsca, aby usiąść i napić się mrożonej kawy. Kawiarnia Noworolski, którą wybrałam powstała w 1910 roku. W latach 90 XX wieku powróciła do swoich pierwszych właścicieli. Jej obecny wystrój nawiązuje do secesji i wzorowany jest na starych zdjęciach przedwojennego lokalu. W jednej z sal biało-czerwonej zachowały się oryginalne elementy dekoracji. I tak jak poprzedniego dnia przyglądałam się architekturze – tym razem wystrojowi wnętrz. Uwielbiam takie miejsca, gdzie czas się zatrzymał. A może pójdę na Krakowski Kazimierz? Po drodze był Pasaż 13, jak się reklamował, to najbardziej eleganckie miejsce zakupów w Krakowie. Wnętrze zaciekawiło mnie. Lubię, gdy stare spotyka się z nowym i razem tworzą coś.

Kazimierz przeszłam chyba zbyt szybko, aby poczuć jego atmosferę. Zerknęłam na jedną z synagog, fotografowałam bramy, podcienia i kioski. Ostatnio coraz bardziej fascynuje mnie ulica i jej proste detale. Wędrując w stronę Ronda Grunwaldzkiego wstąpiłam do Kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty. Świątynia ta pięknie łączy dwa style: gotyk z barokowymi, manierystycznymi elementami. Moje zwiedzanie Krakowa zakończyłam w miejscu, o którym słyszałam bardzo dużo – w Bazylice Na Skałce. To tutaj w Krypcie Zasłużonych jest pochowany Stanisław Wyspiański i wiele innych znanych osób. We wnętrzach barokowego kościoła miałam prawdziwą ucztę dla uszu. Przez chwilę mogłam posłuchać przygotowań do koncertu organowego, a potem wrócić bogatsza o wrażenia i rozmowy do mojego azylu ciszy i spokoju w Tyńcu.